Sezon grzewczy to czas, gdy w naszych domach pojawia się problem suchego powietrza.
Kaloryfery są zwykle odkręcone na pełną moc, a wietrzenie zostaje ograniczone do minimum w obawie przed przeziębieniami.
Zdarza się też tak, że niektóre z naszych pomieszczeń mają złą wentylację lub izolację. A wtedy problemem może stać się zbyt wysoka wilgotność powietrza.
Eksperci są zgodni: wilgotność powietrza, obok jego temperatury, to najważniejszy czynnik wpływający bezpośrednio na nasz komfort i zdrowie.
1. Czym jest wilgotność powietrza i jak ją zmierzyć?
- Bezwzględna wilgotność powietrza wyrażana jest w g/m³, co pozwala określić, ile wody jest rozpuszczone w 1 m³ powietrza.
- Względna wilgotność powietrza jest wyrażona w procentach i przedstawia stosunek faktycznej ilości wody w powietrzu do ilości maksymalnej, przy uwzględnieniu aktualnej temperatury.
Higrometr w wersji tradycyjnej przypomina zegar, ponieważ odczyt wilgotności jest możliwy za pomocą wskazówki, a połączenie z termometrem analogowym nie wymaga zasilania elektrycznego. Jego niewątpliwą zaletą jest ekonomiczna cena.
Higrometr elektroniczny to rozwiązanie nowoczesne, a więc droższe, ale przy tym bardziej precyzyjne. Dzięki termometrowi z czujnikiem elektronicznym, możliwe jest również odczytanie temperatury.
Najbardziej zaawansowane modele higrometrów elektronicznych możesz podłączyć do osuszacza lub nawilżacza powietrza, by automatycznie regulował wilgotność powietrza w otoczeniu.
2. Wpływ pór roku na wilgotność powietrza.
Wilgotność powietrza zmienia się tak, jak zmieniają się pory roku.
Wraz z nadejściem zimy, wilgotność względna powietrza na zewnątrz rośnie, ale kiedy to samo powietrze wpadnie przez okno do ogrzanego pomieszczenia, w wyniku różnicy temperatur traci swoją wilgoć. Mówi o tym wykres Molliera [2]:
Jeśli przyjmiemy, że na zewnątrz jest 0°C, a wilgotność względna powietrza utrzymuje się na poziomie 80%, takie powietrze wpadające do pomieszczenia o temperaturze 22°C straci znaczną część swojej wilgoci, która spadnie do 18%.
Z kolei wiosną i latem z roku na rok mamy coraz większy problem z suszami w wyniku braku opadów atmosferycznych, co również skutkuje tym, że wilgotność powietrza utrzymuje się na zbyt niskim poziomie.
3. Wilgotność powietrza na zbyt niskim poziomie – skutki
Dolegliwości układu oddechowego i podatność na zachorowania
Suche powietrze, zwłaszcza zimą, może powodować podrażnienia dróg oddechowych, jak również nasilać objawy astmy, zapalenia oskrzeli i zatok.
Suche powietrze sprzyja również przeziębieniom i infekcjom, ponieważ jest to doskonałe środowisko dla wirusów mogących swobodnie się przemieszczać.
Symulacja wykonana przez japońskich naukowców potwierdziła, że niska wilgotność powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu się koronawirusa[3]:
Przesuszona, szybciej starzejąca się skóra
Niska wilgotność powietrza może być przyczyną zmniejszenia elastyczności skóry i utratę jej funkcji ochronnej. W wyniku tego każdy kontakt z alergenami lub substancjami drażniącymi sprawia, że Twoja skóra może zostać łatwiej uszkodzona. Jeżeli dodatkowo cierpisz np. na atopowe zapalenie skóry, niska wilgotność powietrza może nasilać objawy.
To również problem natury estetycznej – sucha skóra szybciej się starzeje, pojawiają się zmarszczki i bruzdy.
Nasilone objawy alergii
W suchym powietrzu z łatwością rozwija się roztocze kurzu domowego – bardzo silny alergen. Zwłaszcza u dzieci może pojawić się alergiczny nieżyt nosa, podrażnienia skóry, bóle głowy, reakcje astmatyczne, które mogą nasilać się w trakcie snu.
Dlatego tak ważne jest, by powietrze w sypialni lub pokoju dziecka było odpowiednio nawilżone.
Niszczejące meble i podłogi
Niska wilgotność powietrza w domu to negatywne konsekwencje nie tylko dla jego mieszkańców, ale i mebli oraz drewnianych podłóg. Suche powietrze powoduje m.in. ich matowienie, przebarwienia i pęknięcia.
4. Sposoby na zoptymalizowanie wilgotności powietrza
Rozwieszenie mokrego prania na kaloryferze nawilży powietrze, jednak na krótko – pranie wyschnie, a wraz z nim w pomieszczeniu znowu zapanują niekorzystne warunki.
Mechaniczne wentylatory lub nawiewniki w oknach, które wymuszą cyrkulację powietrza, usuwając to suche na zewnątrz. Jest to jednak koszt finansowy.
Regularne wietrzenie pomieszczeń nawet zimą jest szybką alternatywą dla osób, które nie chcą lub nie mogą ingerować w strukturę budynku za pomocą wentylatorów i nawiewników.
Zaprzyjaźnienie się z roślinami domowymi, które są naturalnymi nawilżaczami powietrza. Najlepsze będą te gatunki, które wyparowują duże ilości pobranej wody, np. bluszcz i paproć.
Jeśli problemem w Twoim mieszkaniu jest zbyt niska wilgotność powietrza, a domowe metody zawodzą, dobrym pomysłem będzie zainwestowanie w nawilżacz powietrza – najlepiej ewaporacyjny, który w naturalny sposób wytworzy nawilżającą, chłodną mgiełkę.
Taki nawilżacz powietrza z łatwością dopasujesz do wielkości pomieszczenia, w którym ma pracować, stosując się do wskazówek producenta.
Ten finansowy wydatek zostanie szybko zrekompensowany lepszym zdrowiem i dobrym samopoczuciem domowników.
5. Wilgotność powietrza na zbyt wysokim poziomie
Sytuacja z poziomem wilgotności w domu lub w mieszkaniu może być odwrotna do tej opisanej powyżej. Zbyt wysoka wilgotność to częste zjawisko w miejscach, w których wentylacja działa słabo lub wcale.
Kiedy wilgotność powietrza jest na zbyt wysokim poziomie?
Wilgotność powietrza na zbyt wysokim poziomie może być łatwo rozpoznana. Jeśli masz higrometr (miernik wilgotności powietrza) i jego wskazania ciągle przekraczają wartość 70% to dowód na to, że poziom jest zbyt wysoki.
Podwyższona wilgotność może być również wtedy, gdy w swoim domu możesz zaobserwować, że:
- na oknach, a niekiedy również i na ścianach, skrapla się woda;
- wyprane ubranie, umyta podłoga i mokre ręczniki długo schną;
- na suficie i ścianach (na łączeniach i w narożnikach) pojawiają się przebarwienia oraz zacieki, a farba i tapeta miejscami odpada;
- w pomieszczeniach utrzymuje się nieprzyjemny zaduch i jest wyczuwalny stęchły zapach;
- pojawia się pleśń (czarne plamki), co szczególnie często dotyczy niewielkich, ciemnych pomieszczeń np. łazienek
5.1. Czym skutkuje wilgotność powietrza na zbyt wysokim poziomie?
Skutki zbyt wysokiej wilgotności w domu to przede wszystkim szkody materialne. Brzydkie zacieki, odpadanie tapet, nieprzyjemny zapach w szafach oraz wilgotnienie tkanin i mebli. Wszystko to może sprawić, że w remont i naprawy będzie trzeba włożyć niemałe pieniądze.
Jednak o wiele cenniejsze jest nasze zdrowie, które również może ucierpieć z powodu podwyższonej wilgotności w domu.
Wilgoć w domu negatywnie wpływa na samopoczucie, dodatkowo zaburza prawidłowe odczuwanie temperatury w pomieszczeniach. Rozwijające się w dogodnych warunkach grzyby oraz roztocza mogą powodować problemy z układem oddechowym, wzmagając objawy alergii, astmy oraz skutkując nawracającymi infekcjami. Ponadto wilgoć w domu może być przyczyną chorób na tle reumatycznym.
W największej grupie ryzyka są dzieci oraz osoby w podeszłym wieku.
5.2. Jakie są powody wilgotności na zbyt wysokim poziomie?
Powodów nadmiernej wilgoci w domu lub mieszkaniu może być kilka. Poza złą wentylacją pomieszczeń może to być efekt przeciekania dachu lub ścian, efekt zalania, złej izolacji fundamentów lub nieszczelne rury.
5.3. Skuteczny sposób na usunięcie wilgoci w domu lub mieszkaniu
- https://www.wentylacyjny.pl/1729-2-2-jaka-powinna-byc-wilgotnosc-powietrza-w-domu.html
- https://www.castorama.pl/co-to-jest-higrometr-ins-1115244.html
- http://dobory.pl/wykres-molliera-przemiany-powietrza-wilgotnego/
- https://uk.reuters.com/article/us-health-coronavirus-japan-supercompute/japan-supercomputer-shows-humidity-affects-aerosol-spread-of-coronavirus-idUKKBN26Z0PI
- https://www.healthline.com/health/dry-air#sore-throat
- https://www.mojealergie.pl/suche-powietrze-sprzyja-alergii/
- https://journal.einstein.br/article/home-measures-against-low-air-humidity-which-may-alleviate-health-problems/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK143947/
- Wilgoć w obiektach budowlanych. Problematyka badań wilgotnościowych, Maciej Trochonowicz; 2010
Bardzo przydatny artykuł. Niska wilgotność powietrza to niestety częsty problem, szczególnie zimą. Jeśli chodzi o domowe metody, to z naszych obserwacji wynika, że są mało skuteczne. Popularnym rozwiązaniem jest nawilżacz na grzejnik w postaci ceramicznego pojemnika, ale u mnie prawie w ogóle nie podnosił wilgotności.
Dobrze, że polecacie nawilżacze ewaporacyjne. Obecnie wiele osób wybiera nawilżacze ultradźwiękowe, ale ich używanie może mieć poważne skutki uboczne, co wyjaśniliśmy dokładnie tutaj https://wybierzoczyszczacz.pl/poradniki/nawilzacze-ultradzwiekowe/.